Mafia kradnie nam demokrację,Dzień świra, czyli nie ma się z czego śmiać ,W kleszczach,Kto z kim przestaje, Rozhamowanie,Nadzwyczajna kasta PiS,Moje chamstwo,Sedno tarczy,Instytut Czarnej Profesury,Liczy się nastrój i Jako i my nie odpuszczamy

Mafia kradnie nam demokrację

Mafia może się kłócić w rodzinie, ale w sprawach dla mafii najważniejszych potrafi się dogadać.

Jeśli trzeba, to napisze się nawet i piątą nowelizację. Powstanie w Ministerstwie Zarzynania Sprawiedliwości. Usłużni posłowie przedstawią ją bez czytania jako własny projekt. Towarzysz prokurator (30 sekund) przepchnie przez komisje, Senat podstępem przyklepie, a Niezłomny natychmiast podpisze. No i co nam, świry, zrobicie?

Mafia wie, że wspólna zbrodnia na konstytucji wiąże bossów i żołnierzy węzłem kryminalnej solidarności. Jeden za wszystkich, wszyscy za jednego. Sprawy zaszły za daleko. Już nawet ostatni naiwni przeglądają na oczy, a symetrystom kończy się miarka.

Mafia dorzyna demokrację, bo do niczym nieskrępowanej władzy brakuje jej już tak niewiele. Tylko Sądu Najwyższego. Waszego sądu, waszego prezesa, waszej izby dyscyplinarnej i kasacyjnej. Wasz Sąd Najwyższy ustali wynik wyborów. Właściwy wynik. Wy wymierzycie prawo i sprawiedliwość.

Frasyniukom, Wałęsom, Tuskom, pismakom, lewakom, komunistom i złodziejom. Ziobro oskarży, Ziobro osądzi i Ziobro osadzi.

Mafijny jest kraj, w którym parlament przestaje być parlamentem, rząd - rządem, prezydent - prezydentem, sądy - sądami, media - mediami. Wszyscy ci parlamentarzyści, prezydenci, premierzy, sędziowie i czynownicy partyjnych mediów - mają tę samą twarz. Twarz umiłowanego przywódcy z żoliborskiego „ośrodka dyspozycji politycznej”. Twarz człowieka cienia, który za nic nie odpowiada, ale o wszystkim decyduje.

To on was stworzył. Was, ludzi bez twarzy, głupców godnych litości, oportunistów, karierowiczów godnych pogardy i ideowych fanatyków godnych modlitwy.

Tchórz boi się dyskusji i zrywa nawet z pozorami parlamentaryzmu. Boi się. Mimo że ma większość, chronią go policyjne kordony. Tak robią złodzieje. Złodzieje demokracji.

We wtorek kolejna odsłona waszego nihilizmu. Ekspresowe przepychanie ustaw sądowych w Senacie. Na sali ledwie 15 znudzonych senatorów PiS. Rozbawieni podstępem: miało być o referendum, a jest o SN. Zmieniony nagle porządek obrad. Opozycja zaskoczona. Ci z PO coś gadają, że ustawy sprzeczne z konstytucją. Niech gadają, mięczaki. Zmęczą się zaraz. Siła jest po naszej stronie. Ej, wy tam z lewej strony sali: uważamy was za bydło, jesteście bydłem i traktujemy was jak bydło.

Dwa dni przed wyborami parlamentarnymi 2015 r. opublikowaliśmy stanowisko „Wyborczej” pt. „Stawką tych wyborów jest sama demokracja”. Zarzucano nam wówczas „histerię” i „straszenie PiS-em”. W „Gazecie Suwerena” rozdawanej przed Senatem i sądami w większych miastach przypominamy dziś ten tekst bez satysfakcji, że mieliśmy rację.

Przypominamy go, by wykazać, że dławienie przez PiS demokracji w Polsce jest zaplanowane, cyniczne i konsekwentne. W ostatnich wyborach my, obywatele, decydowaliśmy o losie demokracji. Gdy PiS przejmie Sąd Najwyższy, taką możliwość możemy stracić.

Teraz naszą odpowiedzią na wprowadzanie w Polsce autorytaryzmu muszą być jedność, solidarny opór i obywatelskie nieposłuszeństwo.

Jarosław Kurski

ŹRÓDŁO

Dzień świra, czyli nie ma się z czego śmiać

Prezydent Andrzej Duda po dwóch latach demagogicznego bicia piany na temat referendum konstytucyjnego ustami swego ministra Pawła Muchy wyraził żal, że Senat nie pozwolił Polakom wypowiedzieć się w sprawie konstytucji.

Przyznam, że po odrzuceniu wniosku o referendum zaproponowanego przez prezydenta Dudę wcale nie chciało mi się śmiać. Choć sytuacja, w której PiS nie chce głosować za referendum własnego prezydenta, była kuriozalna. Nawet w momencie, gdy posiadający nieodpartą vis comica marszałek Stanisław Karczewski obwieszczał, że odrzucono wniosek o referendum za sprawą Platformy Obywatelskiej, która nie chciała się wyrzec nienawiści. Wedle Karczewskiego PO odniosła największe w dziejach parlamentarne zwycięstwo, bo mając jedynie 30 senatorów, pokonała 63 senatorów PiS.

Jesteśmy bowiem świadkami tego, jak Prawo i Sprawiedliwość i prezes Kaczyński od lat poniewierają Andrzejem Dudą, który najwidoczniej do roli prezydenta nie dorósł i na takie poniewieranie pozwala.

Wsławiony nocnym łamaniem konstytucji, ułaskawianiem funkcjonariuszy partyjnych przed zapadnięciem prawomocnego wyroku prezydent Duda rozpoczął „debatę konstytucyjną”, twierdząc, że nowa ustawa zasadnicza „należy się Polakom”, bo poprzednia była „postkomunistyczna i przejściowa”. Nie zważa, że po raz kolejny łamie konstytucję, bo próbuje obchodzić zapisane w niej mechanizmy zmiany. Argumentowanie przez ministra Muchę, że głosowanie w takim referendum byłoby „aktem patriotyzmu” w 100-lecie niepodległości Polski, zakrawało na szczyt kabotynizmu.

Prezydent Duda będzie miał jednak szansę wypowiedzenia się w żywotnych sprawach Polaków. Czy dopuści do tego, by w przyjętej przez Sejm i Senat nowelizacji ustawy o sądach Polacy zostali pozbawieni prawa do kompetentnego i niezależnego procesu? Domagają się tego nie tylko ci, którzy ze świeczkami otaczają Sąd Najwyższy – ostatnią redutę polskiej praworządności.

Będzie miał szansę wypowiedzenia się także w sprawie ordynacji do Parlamentu Europejskiego, która pozbawia Polaków jeszcze jednego prawa – wyboru swoich reprezentantów w Europie. Ustala bowiem faktyczny, absurdalny próg wyborczy w większości okręgów na 20,8 proc. W zmianie chodziło o to, aby wiosną 2019 r. prezes Jarosław Kaczyński mógł wysłać do Brukseli więcej skompromitowanych w kraju polityków PiS. Tak aby ludziom nie wchodzili w oko.

Czy prezydent Andrzej Duda zawetuje te dwie szkodliwe ustawy? Wypowie się w interesie Polaków i państwa? Wykaże się odwagą wobec prezesa Kaczyńskiego i ministra Zbigniewa Ziobry? Zrobi to, do czego wzywał senatorów własnej partii?

Wątpię. On już zyskał to, co chciał – obietnicę Jarosława Kaczyńskiego, że w 2020 r. będzie najprawdopodobniej kandydatem PiS na następną kadencję. Tak jak senatorowie dbają o to, by prezes ponownie ich w wyborach wystawił.

Mam wrażenia, że my – 38-mln naród z tysiącletnią tradycją – jesteśmy przymusowymi widzami bardzo kiepskiego przedstawienia, w którym prezydent udaje prezydenta, marszałek Senatu udaje komika, a parlamentarzyści PiS udają reprezentantów narodu.

Paweł Wroński

ŹRÓDŁO

W kleszczach

Gdy w Polsce na dobro instaluje się właśnie dyktaturę, sialiśmy się jednocześnie samotnym petentem Ameryki, której przywódca jest lokajem naszego największego wroga. Drodzy Państwo, witamy na Wschodzie

Donald Trump kapituluje przed Putinem. Jarosław Kaczyński sam spełnia jego życzenia. Osłabia­jąc Zachód, Trump przesuwa Polskę bliżej orbity wpływów Putina, Kaczyński zaś wprowadza w Polsce putinowski model władzy. W tym samym momencie na dnie lądu­ją amerykańska prezydentura i polska demokracja. Ameryka jakoś sobie z tym poradzi. Europa będzie miała zdecydowa­nie większe problemy, ale da radę. Polska pod serią ciosów za­dawanych jej przez Trumpa i Kaczyńskiego wkrótce może się słaniać.

   Żeby zobaczyć, co się dzieje, wystarczy otworzyć oczy i skojarzyć fakty. Wszystko jest zapisane na paskach w tele­wizji. Niemal w tym samym momencie czytamy na nich, że Trump dopuścił się zdrady i skapitulował w Helsinkach przed Putinem; atrapa Trybunału Konstytucyjnego orzekła, że prezydent RP może zdecydować, którzy funkcjonariusze PiS-owskiej władzy są ponad prawem. Poza tym prezes Sądu Najwyższego wróciła z urlopu, co może być newsem tylko w kraju, w którym państwo prawa umiera.

   Polska znowu jest w kleszczach. Ale nie, jak kiedyś, mię­dzy dwoma totalitaryzmami, lecz między prezydentem so­juszniczego państwa, starającym się zdemolować wspólnotę Zachodu, a przywódcą RP, demolującym naszą demokrację i osłabiającym ten Zachód. Samobójcza polityka PiS i polity­ka Trumpa, wyglądająca tak, jakby był kierowany przez ofice­ra prowadzącego na Kremlu, sprawiają, że Polska może być wkrótce tak samotna, jak była tylko w najtrudniejszych dla siebie momentach.

   Ograniczony instytucjami demokratycznego państwa Trump stara się demolować świat. Nieistotny dla świata Ka­czyński demoluje demokrację. Dzieło Putina - Trumpa - Ka­czyńskiego jest jednak wspólne. Trump chce osłabić NATO i Unię Europejską politycznie, a samą Unię dodatkowo go­spodarczo. Putin chce zniszczyć NATO i UE, manipulując Trumpem i opłacając przeciwników Unii w Europie. Kaczyń­ski wystawia na szwank spoistość Unii, starając się dowieść, że jej standardy nic nie znaczą, co podważa sens jej istnienia. Motywy i cele panowie mogą mieć różne. Wiadomo tylko, że jeśli osiągną sukces, przegrają Ameryka i Europa, a najbar­dziej Polska.

MONACHIUM W HELSINKACH

W niedzielę 15 lipca na oczach Putina finał mi­strzostw świata rozegrały reprezentacje Francji i Chorwacji, najstarszego i najmłodszego członka UE. Dla świata ważniejszy był jednak mecz odbywający się następne­go dnia z udziałem samego Putina. Mecz wyglądał tak, jakby jeden z graczy był jednocześnie sędzią i właścicielem boiska. Gole padały w nim tylko do jednej bramki. Putin łaskawie po­dał nawet Trumpowi piłkę nożną, ale ten, z zamiłowania golfista, gra - jak wiadomo - piłkami nieporównanie mniejszymi. Mecz w Helsinkach był wstrząsający. Oto jeden z graczy, po­dobno lider supermocarstwa, a może i wolnego świata, poło­żył się na boisku, uznając wyższość rywala, i radośnie merdał do tego ogonem. Merdał przed przywódcą państwa, którego PKB jest 14 razy mniejszy niż PKB Ameryki, a budżet na zbro­jenia jest dziesięciokrotnie mniejszy. Trump przyzwyczaił świat do werbalnych ekscesów. Nie dziwią już ani sugestie, że NATO trzeba będzie rozwiązać, ani stwierdzenie, że UE jest wrogiem Ameryki, ani besztanie zachodnich przywódców przy wychwalaniu zwyrodniałego dyktatora Korei Północnej. A jednak płaszczenie się przed byłym oficerem KGB, prawdo­podobnym zleceniodawcą politycznych mordów, odpowie­dzialnym za wypowiedzenie wojny Ukrainie i amerykańskiej demokracji plus przyznanie, że w tej ostatniej kwestii wierzy nie liderom swojego wywiadu, lecz swemu dyktatorskiemu rozmówcy, było wstrząsające. To jakby po zamachu 11 wrześ­nia George Bush, wbrew oczywistym faktom, stwierdził, że nie dokonała go Al-Kaida, a jej przywódców by na dodatek wychwalał. Trump nie ma problemu z tym, że Rosja dokona­ła zamachu na amerykańską demokrację. Ma problem z tym, że wymiar sprawiedliwości USA chce to wyjaśnić. I publicznie stwierdza, że Putin złożył mu „nieprawdopodobną” w pozy­tywnym sensie ofertę, by amerykańscy śledczy badali sprawę razem z rosyjskimi. Agentura czy kreatura?

   A przecież nie wiemy, co przed tym przedstawieniem Trump obiecał Putinowi w czasie dwugodzinnej rozmowy. Amerykańskim prezydentom zdarzało się popełniać w re­lacjach z ZSRR i Rosją dramatyczne błędy - jak Rooseveltowi w Jałcie, a Kennedy’emu na szczycie z Chruszczowem w Wiedniu. Ale nikomu nigdy nie przyszłoby nawet do gło­wy pytanie, czy rozmowa amerykańskiego przywódcy z go­spodarzem Kremla była rozmową dwóch prezydentów, czy agenta i oficera prowadzącego. Ci, którzy twierdzą, że to nie­możliwe, dowodzą, że gdyby Trump był agentem Putina, chociaż udawałby, że nim nie jest. Ale może to najlepszy ka­muflaż - zachowywać się jak agent, by ludzie mówili, że nikt nie zdradza tak otwarcie.

   Nawet jednak gdyby Trump agentem nie był, wiadomo już z pewnością, że jest intelektualnie i emocjonalnie niezdolny do sprawowania swej funkcji, a co za tym idzie - stanowi za­grożenie dla świata.

CO MY NA TO?

Przedstawienie w Helsinkach oglądalibyśmy pewnie z innym nastawieniem, gdyby nie to, że w przyszłości sami możemy za nie zapłacić, i gdyby nie to, że za sprawą tego, co robi władza w Polsce, cena może znacznie wzrosnąć. Reak­cja na wyczyny Trumpa ze strony polityków PiS i PiS-owskie- go aparatu propagandy pokazuje, jak dramatyczna jest nasza sytuacja.

   Gdy cały świat z przerażeniem i konsternacją komentował to, co zdarzyło się w Helsinkach, polski prezydent milczał, a polski premier przekonywał, że nic złego się nie stało. Pis\-owska TVP Info też dowodziła, że nic się nie stało, posiłku­jąc się cytatami z... Putina. Gdy w Ameryce w obronie Trumpa występował głównie kongresman Rohrbacher, powszechnie uznawany w USA za agenta Moskwy, w Polsce najgorętszym obrońcą amerykańskiego prezydenta był dobry znajomy Rohrbachera - poseł Macierewicz, wybitny specjalista od totalnego rozbrojenia polskiej armii. Dość niezwykła koin­cydencja, prawda? Nie mając żadnych dowodów, wcześniej oskarżał najwyższe polskie władze o spiskowanie z Putinem, ale teraz, gdy jest masa dowodów, że Trump jest beneficjen­tem operacji specjalnej Kremla, nie atakuje Trumpa, tylko go broni. Bo Putin mógł oczywiście zabić polskiego prezydenta, lecz nie mógł zaatakować amerykańskiej demokracji, praw­da? Ale postępowanie Macierewicza nie jest wcale nielogicz­ne. Gdy przez lata bredził o zamachu, nie szkodził Putinowi, lecz Polsce, obiektywnie więc Putinowi pomagał. Teraz robi to samo, broniąc Trumpa.

   Obrona Trumpa przez PiS jest jednak absolutnie zrozu­miała. Na szczycie NATO i w Helsinkach na naszych oczach następowała nie tylko autokompromitacja amerykańskiego prezydenta. Oglądaliśmy przy okazji całkowite bankructwo PiS-owskiej polityki zagranicznej. PiS udało się wejść w kon­flikt ze wszystkimi naszymi sojusznikami w UE, czym skazało nas na samotność i powierzyło nasz los Ameryce. Tymczasem lider państwa, które jest naszym jedynym istotnym sojusz­nikiem, podważył sens istnienia NATO i zachowywał się jak lokaj prezydenta Rosji. Jesteśmy petentem człowieka, który daje kolejne dowody, że siedzi w kieszeni naszego największe­go wroga.

   Nawiasem mówiąc, niemal niezauważona pozostała u nas totalna reorientacja PiS-owskiej polityki i propagandy. Do 2015 r. naszym głównym wrogiem - według PiS - była Rosja. Po wygranych przez tę partię wyborach głównymi wrogami nagle okazały się Niemcy i Ukraina. PiS wygrało, manifestując rosufobię, by dzień po wyborach rusofobię całkowicie wyci­szyć i przestawić się na germanofobię. PiS-owska propagan­da nie krytykuje już Rosji i Putina. Zamiast tego codziennie serwuje festiwal nienawiści do Niemiec i niechęci do Ukrainy. Wrogami nie są dyktatorzy i autokraci - Putin czy Orban. Są nimi demokraci z UE.

   Kaczyński uczynił Polskę samotną, Macierewicz - bez­bronną, a Duda, Szydło i Morawiecki - śmieszną. Oto tra­giczny bilans rządów tej ekipy, która w szaleńczym pędzie zdemolowała największe sukcesy Polski - demokrację, pań­stwo prawa, nasze sojusze oraz naszą pozycję i reputację. Lu­dzie tej władzy zachowują się dokładnie tak jak Trump, jakby byli zadaniowani przez Kreml. Partia wschodnia.

   A tymczasem dzień po randce z Putinem Trump już zu­pełnie otwarcie podważył sens istnienia NATO, którego fun­damentem jest artykuł 5. traktatu północnoatlantyckiego. Oto w telewizyjnym wywiadzie oświadczył, że to bez sen­su, iż jakieś gwarancje bezpieczeństwa ma jakaś Czarnogóra, najmłodszy członek NATO. Czyli w razie potrzeby Czarno­góry nie warto bronić. A Litwę i Polskę tak? Wbrew opinii Putina? Na pewno? Przez lata zadawaliśmy sobie w Polsce pytanie, czy gdyby przyszło co do czego, Ameryka wywiązała­by się ze zobowiązań sojuszniczych, bo praktycznie tylko ona mogłaby powstrzymać Rosję. I nagle sam amerykański prezy­dent nie wprost udziela odpowiedzi, że nie. Szokujące. Ale i to nie zasłużyło na żaden komentarz Kaczyńskiego, Dudy czy Morawieckiego. Może dlatego, że musieliby powiedzieć, iż losy kraju w jakimś stopniu zawierzyli potencjalnemu zdraj­cy Ameryki, NATO i Zachodu.

   Gdy na szczytach NATO europejscy przywódcy starają się nie zbliżać do Trumpa, bo europejskie społeczeństwa uważają, że jest on toksyczny, prezydent Polski wystaje na korytarzach, by zrobić sobie z Trumpem selfie. A głównym celem jego „polityki zagranicznej” jest wejście do Białego Domu, do którego bez problemów wchodzą teraz środkowoazjatyccy dyktatorzy. Co konkretnie chciałby tam za­łatwić Andrzej Duda poza zdjęciem? Oczywiście jedynie pozory uznania i prestiżu, którego w Europie nikt mu nie da - nikt już bowiem nie traktuje go na naszym kontynen­cie poważnie.

NA WSCHÓD

Kompletny demontaż państwa prawa w Polsce w ca­łej tej geopolitycznej układance wydaje się średnio istotny, ale tak nie jest. PiS samo instaluje bowiem w Pol­sce Wschód. Czyni to nas w oczach naszych niedawnych sojuszników ciałem obcym - bananową republiką na mar­ginesie Europy. Z pewnym zdziwieniem muszą oni patrzeć na to, jakim poparciem cieszy się PiS-owska władza w kraju, który uchodził za genetycznie rusofobiczny, a teraz sprawia wrażenie genetycznie antyeuropejskiego, antyliberalnego i antydemokratycznego.

   Cóż począć, pan i władca Polski jest zdecydowanie bar­dziej kompatybilny z Trumpem i Putinem niż z przywód­cami demokratycznego świata. Ta sama mania wielkości, ta

sama pogarda dla demokracji, państwa prawa i procedur, ta sama nienawiść do wszelkich ograniczeń dla władzy, ta sama chęć zniszczenia wszystkiego, czego dokonali poprzednicy. Ta sama pogarda dla prawdy, oponentów i obywateli włas­nego kraju. W przypadku Kaczyńskiego i Trumpa wspólnota jest jeszcze większa - to wspólnota kompleksów i niestabilno­ści emocjonalnej, co sprawia, że w polityce kierują się głów­nie resentymentami, kaprysami i pragnieniem zemsty. Obaj jednocześnie są bardzo łatwym łupem dla metodycznego i ra­cjonalnego byłego oficera KGB, który o świecie i polityce za­granicznej ma pojęcie nieskończenie większe niż ta dwójka razem i każdy z nich osobno.

   Trump, Putin i Kaczyński nie wierzą w międzynarodo­wy porządek oparty na wspólnocie wartości i kompromisie. Uważają, że światem powinni rządzić mocni ludzie dzielący między siebie strefy wpływów. O ile dla Rosji takie nastawie­nie ma sens, a dla Ameryki, choć szkodliwe, po korekcie kursu przez następcę Trumpa przestanie być zgubne, o tyle dla Pol­ski może się skończyć tragicznie. Kaczyński chce być podobno Piłsudskim. Może być jednak co najwyżej Rydzem-Śmigłym, przywódcą dość odrażającego reżimu, który jednak, inaczej niż pierwowzór, rządy prawa niszczy niezgodnie z europejską tendencją. A kraj swój skazuje na samotność w sytuacji geo­politycznie bajecznej w zestawieniu z tą z drugiej połowy lat 30. I dokładnie to będzie dziedzictwem jego rządów i smut­nym spadkiem, z którym cały naród będzie sobie musiał dłu­go radzić.

   Gdy skończył się szczyt w Helsinkach, przywodzący skoja­rzenia z Monachium 1938 r., przywódcy rozjechali się do do­mów. Szczyt, jak powiedział minister spraw zagranicznych Rosji Ławrow, poszedł „lepiej niż super”. Trump pod lawi­ną zarzutów, że jest zdrajcą, powiedział: sorry, „przejęzyczy­łem się”. W Polsce nikt do Helsinek nie miał za bardzo głowy. Władza wolała o tym nie krzyczeć, a opozycja zajęta była de­speracką obroną przed kolejnymi ciosami władzy w państwie prawa, czyniącymi z Polski wschodnią satrapię.

   W euforycznym nastroju po piłkarskim triumfie Francja okazywała szacunek rywalom, rozświetlając całą wieżę Eiffla na biało-czerwono. Dokładniej - wyświetlając na niej biało- czerwoną chorwacką szachownicę. Polska w piłkę przegrała, ale była to porażka w sumie nieistotna. W tym samym czasie przegrywała bowiem demokrację i poczucie bezpieczeństwa, przesuwając się bardzo na Wschód, z którego z tak wielkim wysiłkiem przez prawie trzy dziesięciolecia się oddalała. Dość sporo się zdarzyło przez te kilka tygodni lata 2018 r.

Tomasz Lis

ŹRÓDŁO

Kto z kim przestaje

Kto z kim przestaje, takim się staje - Na pewno znacie te obyczaje?”. Tak rozpo­czyna się wierszyk Jana Brzechwy, który opowiada o spotkaniu bociana i świni. Historia jest o tyle pouczająca, że można ją przyłożyć do sposo­bu zachowania klasy politycznej, którą chciałbym wziąć w obronę. Ostatnie dni pełne lewackiego byd­ła, łbów i chęci dania w ryj są obrazem naturalnych zachowań wybranych posłów. Można by sobie zadać pytanie: skąd oni to biorą? Biorą to z domu, ze spo­sobu, w jaki zostali wychowani, z pokoleń, które po­przedzały wychowanie ich rodziców. Opisanie, jak to się w Polsce kształtowało, to zajęcie dla antropo­logów, a nie dla felietonisty. Dobra zmiana przeżyła szok, bo po wielu latach tłamszenia się we własnym sosie niespodziewanie dla siebie samej znalazła się na salonach, m.in. sejmowych. Nie jest winą tych lu­dzi, że są prostakami. Tacy po prostu są. W takim to­warzystwie przebywali, takiej słuchali muzyki, takie czytali książki, które wprawdzie trafiały pod strze­chy, ale nie kształciły ani gustu, ani polszczyzny, ani kultury osobistej. Nic nie da wyszydzanie chamstwa, siermiężnej polszczyzny, braku logicznego myśle­nia, bo staje się to świadectwem braków drugiej, po­niżanej strony. Kiedy wchodzi się na salony, trzeba umieć się zachować.

   Całowanie posłanki w rękę i przepuszczanie w drzwiach to za mało, kiedy dominują arogan­cja, szpan, chełpienie się władzą, makijaże, brosz­ki, fryzury Stasi Gierkowej, rozpięte marynarki, kłopoty z odmianą słów i wyzwiska. Nie są to za­chowania, których można się pozbyć w czasie jed­nej kadencji.

Nasza historia bardzo wyraźnie wskazuje mo­menty niszczenia elit. Upadek arystokracji, trage­dia przedwojennej inteligencji, wojna, komunizm, punkty za pochodzenie, słaba edukacja - to wszyst­ko powody stanu, w jakim się znajdujemy. To dla­tego Jarosław Kaczyński kształtuje nowe elity. Ale sam w otoczeniu prostaków na salonach za­pomniał, że jest z inteligenckiego Żoliborza. Kto z kim przestaje, takim się staje.

Krzysztof Materna jest satyrykiem, aktorem, reżyserem i producentem telewizyjnym

ŹRÓDŁO

Rozhamowanie

Jeśli się nie chce sięgać po inwektywy, zaczyna brakować słów. To, co tzw. większość parlamentarna urządziła w Sejmie przy okazji przepychania ustawy ułatwiającej przejęcie kontroli nad Sądem Najwyższym, było pokazem cynizmu i arogancji, łamiącym nawet te, dramatycznie niskie, standardy, do jakich już przyzwyczailiśmy się w obecnej kadencji. Uzasadnienie ustawy trwało 7 sekund (!), posłom opozycji odebrano prawo zadawania pytań, zapowiedziano kary finansowe za zakłócanie obrad, a prowadzący „debatę” w komisji poseł Stanisław Piotrowicz skrócił czas wypowie­dzi na temat poprawek do 30 sekund. Protestujących posłów opo­zycji Krystyna Pawłowicz nazwała „bydłem” i odesłała ich do chlewa (chyba powinna do obory?).

   W ogóle pani poseł Pawłowicz niemal każdym publicznym zachowaniem prowokuje do ripost, które w naszym kodzie kulturo­wym, żądającym szacunku dla kobiet, byłyby niedopuszczalne. Raz bodaj Ryszard Petru zawołał do niej z trybuny sejmowej, żeby „się puknęła w łeb”, ale reakcje opozycji na jej zachowania (poza jakimiś rutynowymi skargami) są wciąż bardzo stonowane. Jakby wszyscy przyjęli, że pani poseł ma jakąś przypadłość czy może cechę polega­jącą na pełnym rozhamowaniu (choć w tym przypadku należałoby raczej mówić o „rozhamowaniu”) i po prostu otwarcie mówi to, co partia myśli.

Nonszalancja i buta Piotrowicza są zapewne innego pocho­dzenia: to wygląda na kliniczny przypadek człowieka próbującego gorliwością i radykalizmem zatrzeć brzydkie, przynajmniej dla części obecnych towarzyszy, plamy w życiorysie (ostatnio TVN24 przypo­mniał jego aktywną działalność w egzekutywie PZPR). Ale to właśnie ta dwójka Piotrowicz-Pawłowicz (kiedyś napisałem, że pełnią w PiS rolę „Piotra i Pawła”, apostołów nowej wiary) wyznacza dziś - z woli prezesa - styl debaty w polskim parlamencie o najpoważniejszych sprawach ustrojowych.

W zasadzie istotę tych zmian też nieźle opisywałoby słowo „rozhamowanie”, bo od początku chodzi w nich o zdjęcie, me tylko formalnych, ale też psychologicznych hamulców, jakie prawo i obyczaj nakładają na rządy we wszystkich demokratycznych kra­jach. W państwie PiS władza może powiedzieć i zrobić właściwie wszystko, bo taki, według rządzącej partii, jest przywilej większości, Nic dziwnego, że nowelizację przepisów o Sądzie Najwyższym uchwalono przy entuzjastycznych okrzykach PiS: „demokracja! demokracja!” Teraz pójdzie szybko: podobno jest już kandydatka na nowego „demokratycznego” prezesa SN (Małgorzata Manowska, była zastępczyni Ziobry w poprzednim rządzie PiS), która wkrótce ma zastąpić - nawet nie Pierwszą Prezes Małgorzatę Gersdorf, bo ona dla PiS już oficjalnie nie istnieje - ale p.o. prezesa sędziego Józefa Iwulskiego.

   Przy okazji szykowanej zmiany Zbigniew Ziobro zarzucił sę­dziemu Iwulskiemu, któremu zdarzyło się orzekać w kilku sprawach z dekretu o stanie wojennym, „służalczość” wobec komunistyczne­go reżimu. To skądinąd bardzo zabawne; po pierwsze, o służalczość oskarża sędziego człowiek, który służalczość sędziów chce podnieść do rangi zasady ustrojowej; po wtóre, Ziobro, krytykując Iwulskiego za wyroki wydawane zgodnie z ówczesnym „nielegalnym” prawem, ostrzega wszystkich dzisiejszych sędziów, że stanowione prawo może być nielegalne i zawsze powinno podlegać ocenie sędziow­skiego sumienia; potrzecie, zachęca sędziów do twardej niezależ­ności, dając do zrozumienia, że orzekanie zgodnie z życzeniami władzy politycznej to zawodowy delikt i nawet po wielu latach może być napiętnowany i ukarany. Zapewne intencja Ziobry była dokładnie odwrotna, ale ta władza wciąż zaplątuje się w swoją po­krętną logikę i retorykę.

Kiedy w Sejmie, otoczonym nie tylko stalowymi barierkami, ale też bezprecedensowo licznymi oddziałami policji, szykowano narzędzia do rozprawy z Sądem Najwyższym, przed Sejmem doszło do przykrych incydentów. Chyba po raz pierwszy, odkąd w tym miejscu odbywają się protesty, niektórym policjantom - namawia­nym przez ministra spraw wewnętrznych do stanowczości - puściły hamulce. Wśród demonstrantów, którzy za liczyli „glebę, kolano, kajdanki” znalazła się znana pisarka, tłumaczka, feministka Klemen­tyna Suchanów. Na naszym portalu polityka.pl przyznaje, że pró­bowała dostać się na teren Sejmu z zamiarem napisania na murze hasła „Czas na sąd ostateczny” odnoszącego się do wprowadzanych właśnie reguł „wieczystej” bezkarności władzy.

   Być może nasi czytelnicy zauważyli, że, zbiegiem okoliczności, akurat w tamtym tygodniu opublikowaliśmy w POLITYCE tekst Klementyny Suchanów pt. „Duża rodzina” Artykuł ten nie dotyczył bynajmniej sprawy sądownictwa. Autorka zamieściła materiał śled­czy, opisujący związki polskich działaczy „profile” z tajemniczą mię­dzynarodową organizacją, wspieraną w sposób dość otwarty przez Rosję i ludzi Władimira Putina. Ale w dzisiejszym kontekście daje się to czytać jako przestrogę przed postępującą „putinizacją” naszego świata. I nie chodzi tu tylko o podsycanie przez Rosję wszelkich konfliktów dzielących demokratyczne społeczeństwa, ale o swoistą atrakcyjność putinizmu jako wzorca ustrojowego dla dzisiejszych populizmów. Rosyjska „de­mokracja suwerenna” to nic innego, jak utrzymywanie fasadowych instytucji demokratycznych, przy pełnej realnej kontroli władzy nad opozycją, mediami, sądownictwem, gospodarką, aktywnością społeczną. A to wszystko utopione w sosie ultrakonserwatywnej, państwowotwórczej, nacjonalistycznej ideologii i propagandy.

Czy taka putinizacja Polski jest możliwa bez społecznego buntu? Klementyna Suchanów mówi brutalnie: „Jesteśmy w dupie. Prze­suwa się nasza granica tego, co akceptujemy”. Rzeczywiście - dys­proporcja między (niewielką) skalą protestów pod Sejmem a skalą nadużycia władzy, które się w Sejmie dokonywało, była bolesna. („Jeszcze zamach stanu i już wakacje” - żartowali sobie z opozycji posłowie PiS). Populiści - widzimy to wszędzie, gdzie społeczeń­stwa zafundowały sobie taki eksperyment - zdobywają i utrzymują poparcie dzięki społecznej obojętności, egoizmowi i ignorancji, skutecznemu podsycaniu lękowi podejrzliwości, wskazywaniu wrogów i winowajców, obietnicom wszystkiego dla wszystkich, odrzucaniu powściągliwości języka i zachowań, akceptacji dla powszechnego „rozhamowania” .Tak, to przez jakiś czas może działać jak używka - relaksująco i euforycznie. Zwłaszcza jeśli się ma słabą głowę. Pytanie: co nazajutrz?

Jerzy Baczyński

ŹRÓDŁO

Nadzwyczajna kasta PiS

Trybunał Konstytucyjny „dobrej zmiany” wykonał zadanie: orzekł, że prezydent miał prawo udaremnić osądzenie Ma­riusza Kamińskiego. Ludzie PiS dostali licencję na bezkarne łamanie prawa. PiS staje się „nadzwyczajną kastą”. Partia, widząc, że porządkowanie sędziów może się nie udać, odbiera sędziom władzę nad swoimi ludźmi.

   Sprawa walki o bezkarność dla Mariusza Kamińskiego, skazanego trzy lata temu za nadużycie władzy, obnaża służalczość obecnego Trybunału Konstytucyjnego i stosunek PiS do zasady równości wobec prawa. Symboliczne jest, że chodzi o uniknięcie odpowiedzialności za nadużycie władzy.

   Z uzasadnienia Trybunału wynika, że akt łaski prezydent może stosować w każdym stadium postępowania. A więc np. może udaremnić postawienie zarzutu groźby karalnej policjantowi, który w piątek na demonstracji do (zatrzymanego i poturbowanego później) Dawida Winiarskiego powiedział: „Znajdę swój pretekst. Zrobimy tak, jak w Ka­towicach”. A w Katowicach policja złamała demonstrantowi rękę.

   Gdy jesienią 2015 r. prezydent Andrzej Duda ułaskawiał niepra­womocnie skazanego na trzy lata za nadużycie władzy Mariusza Kamińskiego, powiedział, że „uwalnia sądy” od tej sprawy. Większość prawników była zgodna: udaremnienie sądom osądzenia to wejście prezydenta - władzy wykonawczej - w kompetencje władzy sądow­niczej. A więc złamanie konstytucji. Teraz prezydent Duda może się nie martwić: wyrok TK uniemożliwia postawienie go za to przed Try­bunałem Stanu. A od odpowiedzialności karnej sam może, zawczasu, siebie ułaskawić.

Trybunał Konstytucyjny orzekł w pięcioosobowym składzie, w którym nie było dublerów, co może świadczyć o tym, że PiS chciał zadbać, by nie był kwestionowany ze względów formalnych. W składzie byli sędziowie wybrani przez Sejm obecnej kadencji

w tym Julia Przyłębska, a ze „starych” sędziów - Leon Kieres, który złożył zdanie odrębne.

Wyrok nie tylko sankcjonuje ochronę ludzi władzy przed osą­dzeniem. Nie tylko pokazuje, że Trybunał jest „sądem na telefon”. Obnaża też zawstydzająco niski poziom sędziów i służb prawnych Trybunału. Bo orzec - to nie sztuka. Sztuka uzasadnić. A tu uza­sadnienie było w stylu:„bo tak”. Sprawozdawca, sędzia Grzegorz Jędrejek, podjął wprawdzie próbę zmierzenia się z niewygodnym faktem, że konstytucja to całość, a nie izolowane przepisy. Że w konstytucji jest domniemanie niewinności, które przekreśla ro­zumiana po nowemu łaska prezydencka, bo sąd nie może osądzić winy. Że jest w niej prawo do sądu, które łaska stosowana przed skazaniem odbiera osobom pokrzywdzonym przez ułaskawione­go. I że art. 31 konstytucji nakazuje wyważać pomiędzy konstytu­cyjnymi prawami, które mogą się nawzajem znosić. Np. pomiędzy prawem do prywatności a prawem do bezpieczeństwa publiczne­go albo ochroną własności a prawem wywłaszczania na ważne cele publiczne. Trybunał Konstytucyjny przez lata zajmował się niczym innym, jak godzeniem i wyważaniem konstytucyjnych wartości.

   Sędzia Jędrejek poradził sobie z tymi argumentami metodą cepa - stwierdził: uznanie, że konstytucję trzeba czytać jako całość, pro­wadziłoby do wniosku, że konstytucja może być sprzeczna z konsty­tucją. A to byłby absurd. Prostota tej argumentacji powala chyba nie tylko prawników. I otwiera naprawdę szeroką perspektywę: odtąd nowy Trybunał nie jest już w orzekaniu skrępowany konstytucją!

Wyrok Trybunału w tej sprawie jest też nieudolny z czysto tech­nicznego powodu: może nie doprowadzić do tego, do czego miał doprowadzić - do ostatecznego umorzenia postępowania przeciwko Kamińskiemu i innym. Dlaczego?

   Zagadnienie zadane Trybunałowi do osądzenia przez prokuratora generalnego Zbigniewa Ziobrę brzmiało: sprzeczny z konstytucyj­nym prawem łaski prezydenta jest przepis Kodeksu postępowania karnego, który - wyliczając sytuacje, kiedy postępowanie musi zo­stać umorzone - nie wymienia „aktu abolicji indywidualnej”. Żeby więc skutecznie udaremnić prawomocne osądzenie Kamińskiego, Trybunał powinien orzec tak: ten przepis jest zgodny z konstytucją, pod warunkiem że zawarty w nim punkt „zachodzi inna okoliczność wyłączająca ściganie” rozumie się tak, że mieści się w nim owa „aboli­cja indywidualna”.

   Ale Trybunał - można podejrzewać, że przez nieuctwo i brak do­świadczenia - orzekł, że przepis jest sprzeczny z konstytucją. A skoro tak, to trzeba go zmienić, i dopisać do niego przesłankę abolicji.

Tymczasem... 25 lipca - jeśli nic się nie zmieni - Sąd Najwyższy zajmie się kasacją w sprawie Mariusza Kamińskiego i innych, złożoną przez pokrzywdzonych, m.in. brata Andrzeja Leppera (stąd nagłe przyspieszenie w TK). Trzyosobowy skład Sądu Najwyższego będzie miał przed sobą wyrok TK uznający niekonstytucyjność przepisu, ale przepis nadal będzie w prawie, i to bez abolicji in­dywidualnej. Sąd nie może jej sobie „dopisać” do tego przepisu. Może odroczyć sprawę i poczekać, aż parlament ją dopisze. Albo nie czekać i oprzeć wyrok na uchwale siedmiu sędziów SN z maja zeszłego roku, która ma moc zasady prawnej i zapadła w odpowie­dzi na pytanie prawne tegoż właśnie trzyosobowego składu SN. Uchwała brzmiała: prezydent nie może w ramach aktu łaski uda­remnić osądzenia, bo to narusza prawo do sądu i zasadę domnie­mania niewinności.

   Prawo mówi, że skład sądzący jest bezwzględnie związany w da­nej sprawie odpowiedzią na pytanie prawne, które zadał. Co zrobi trzyosobowy skład Sądu Najwyższego? Zobaczymy. Sędziowie wiedzą, że orzeczenie wbrew woli partii rządzącej oznaczać może postępowanie dyscyplinarne.

Na razie widać, że - mimo tej groźby - PiS nie radzi sobie z podporządkowaniem sędziów sądów powszechnych. To oni doprowadzili sprawę ułaskawienia Kamińskiego do Sądu Najwyż­szego. To ich nieposłuszeństwo ma udaremnić uchwalona właśnie przez Sejm ustawa, która pozwala prezesom sądów odsuwać sędziów od orzekania w konkretnej sprawie, zmieniając im „zakres czynności”. I przyspiesza obsadzanie Sądu Najwyższego sędziami, którzy w Krajowej Radzie Sądownictwa przejdą „test Gersdorf”.

Nie byłoby tej ustawy, gdyby PiS wierzył, że zapanuje nad sędzia­mi samym zastraszaniem postępowaniami dyscyplinarnymi.

I nie byłoby tego wyroku Trybunału „dobrej zmiany”.

Ewa Siedlecka

ŹRÓDŁO

Moje chamstwo

Koncert chamstwa, jaki w ubiegłym tygodniu na posiedzeniach tzw. sejmowej komisji sprawiedliwości dał prokurator Piotrowicz, przeniósł mnie niczym wehikuł czasu w przeszłość. Usi­łowałem sobie wyobrazić, że równie śmiało co do rzecz­nika praw obywatelskich Adama Bodnara odzywa się Piotrowicz do swoich partyjnych zwierzchników pod­czas egzekutywy PZPR, a może nawet wprost do Wojcie­cha Jaruzelskiego. Generał wygłasza mowę o elemencie wywrotowym, który chce podpalić Polskę, na to Piotro­wicz przerywa mu: „Jak śmiecie, towarzyszu zdrajco, tak mówić o opozycji! Rozwiązuję to zebranie!” i wychodzi. Oczywiście nie wraca, bo tuż za drzwiami czeka na nie­go jego sobowtór, drugi Piotrowicz, który natychmiast go puszkuje jako wariata albo i gorzej, jako kontrrewo­lucjonistę, i przesłuchuje znanym nam wszystkim peł­nym miłosierdzia i szacunku tonem. Na koniec wsadza sam siebie na kilka lat do pierdla. Przesłuchanie przez Piotrowicza musiało być marzeniem wielu podziem­nych opozycjonistów - dziś widzą, ile stracili. Sytuacja jak z randki.

   Prawda jest taka, że widowiskowe chamstwo w Sej­mie zagościło na dobre całkiem niedawno. Jak do tego doszło? Za czasów Tadeusza Mazowieckiego, profesora Bronisława Geremka, Aleksandra Małachowskiego czy Jana Olszewskiego frunęły czasem z mównicy uszczy­pliwości, ale miały w sobie coś z przedwojennego bon motu - dawało się na nie równie złośliwie odpowiedzieć. Szermierki między Kwaśniewskim, Niesiołowskim, Michnikiem i Korwin-Mikkem były niekiedy salonowe, wyzwiska nie padały. Na tym tle otwierająca puszkę Pan­dory wypowiedź Leszka Moczulskiego, skierowana do lewej strony Sejmu i wyjaśniająca skrót PZPR „Płatni Zdrajcy Pachołki Rosji”, była szokiem. Późniejsze Lep- perowskie: „Wersal się skończył” brzmi dzisiaj jak anons dobrze wychowanego przedwojennego oficera.

   W poszukiwaniu źródeł sejmowego chamstwa mój wehikuł cofa się bardziej. Przed Sierpniem ’80, w Sejmie komunistycznym, nikt nie chlapnął kroplą jadu. Sejm był wówczas wypolerowaną wystawą komunistycznej władzy, przemówienia były gładkie, ocenzurowane, nikt nie ryzykował. Nawet Gomułka, niekiedy zapluwając się z emocji, mówił bezosobowo „o wrogich siłach”, „pią­tej kolumnie”, „niemieckich odwetowcach” i „zaplutych karłach reakcji” (które być może miałyby dziś wzięcie). Mam wrażenie, że dopiero jego jazdy po żydowskich ko­rzeniach Pawła Jasienicy zmieściłyby się w dzisiejszym kanonie. Świadczą o tym transparenty niesione bezkar­nie 11 listopada. Ale generalnie w czasach komuny nikt by nie śmiał odezwać się Piotrowiczem, nawet sam Pio­trowicz, który wówczas lgnął do komunistów niczym mucha do cukru. Z jednym wyjątkiem: trudny do przebi­cia byłby Józef Cyrankiewicz ze swoim słynnym: „Każ­dy prowokator czy szaleniec, który odważy się podnieść rękę przeciw władzy ludowej, niech będzie pewny, że mu tę rękę władza ludowa odrąbie w interesie dalszej demo­kratyzacji naszego życia, w interesie naszej Ojczyzny”. W interesie demokratyzacji naszego życia odrąbiemy wam tę rękę, kapujecie. No, to już jest konkret. I dziś, mam wrażenie, jesteśmy blisko tego zdania.

   Teoretycznie Piotrowicz mógłby być kumplem Cyran­kiewicza i rzucić coś podobnego w nerwach, choć u Cyrankiewicza była to jednak realna groźba, a Piotrowicz bez Kaczyńskiego nie istnieje. Facet z lubieżnością nisz­czy prawo, moralność i konstytucję jak bobas, któremu dano prawo skopania klocków Lego. Ale któregoś dnia klocki mu zabiorą. I tu, nie wiedzieć czemu, wskakuje mi legendarne zdanie Piłsudskiego: „Polacy, naród wspa­niały, tylko ludzie to kurwy”. Czy to było chamstwo? Nie byłbym taki pewien.

   Niestety, chamstwo jest zjawiskiem magicznym, jak dwustronna marynarka. Najpodlejsze zachowania Pio­trowicza czy rzucane przez panią Pawłowicz do przedsta­wicieli narodu słowa „bydło” i „zamknijcie mordy” wśród zwolenników PiS budzą aplauz, niczym widowiskowe nokauty Mike’a Tysona. „Świetnie im dowalił”, „Słychać wycie, znakomicie!” - to są ich komentarze. Za to boli ich do kości ironia Niesiołowskiego, którą uważają za szczyt chamstwa i pogardy pod adresem całego narodu, podob­nie jak dawne mowy Bartoszewskiego. I tak pewnie zo­stanie zakwalifikowany pan Rostowski, który ironicznie wywijał się pani Małgorzacie Wassermann podczas prze­słuchania na komisji sejmowej. Utwierdził ludzi PiS, że PO trzeba pogonić, choć w sumie miał rację.

Zbigniew Hołdys

ŹRÓDŁO

Sedno tarczy

Pod warownym zamkiem, w którego fosie kłębiła się czarna policyjna woda, tłumek cywilów nie miał szans. A oni przecież chcieli tylko wejść do swojego najważniejszego obywa­telskiego domu. Niestety, zawłaszczyła go grupa oszu­stów. Właśnie zagryzała Sąd Najwyższy „Wolne sądy!” - krzyczeli zgromadzeni 20 lipca na Wiejskiej. „Wolne sądy!” - skandował bezgłośnie starszy pan, ocierając chustką oczy. Płócienną, co by wskazywało, że to czło­wiek raczej przedwojenny.

   W tym samym czasie, na ukradzionym warszawia­kom pl. Piłsudskiego, p.o. prezydenta RP awansował i obwieszał medalami policjantów, bo akurat mie­li święto. Czarna woda była tu spokojna i niebieska. Skąpany w niej Andrzej Duda mówił o wciąż rosnącym poczuciu bezpieczeństwa Polakowi o tym, że policjan­ci „powinni być dumni z tego, co robią, tak jak dumne z ich służby jest społeczeństwo”. To prawda, znowu pan trafił w sedno tarczy A już najbardziej dumni z policji są ci szarpani i wleczeni po chodnikowych płytach przed Sejmem. Każdemu z nich się marzy, by okrzyk funkcjonariuszy: „Bardziej go przyduś”, właśnie jego dotyczył. Wczesną nocą na Wiejską podjechał wóz te­lewizji Kurskiego, co znaczyło, że demonstranci już się dawno rozeszli i można przystąpić do transmisji na żywo.

   Za parę dni pan Andrzej Duda, pewnik z Krako­wa, z radością podpisze akt zgonu trzeciej władzy. Jej obowiązki przejmą entuzjaści egzotycznych przy­gód prawnych i wolności. Od konstytucji oczywiście. I od zwykłej przyzwoitości też. Otworzyły się na oścież drzwi, już wcześniej uchylone dla chamskiego języka. Dla arogancji, buty, pazerności i umysłowej tandety. To przecież prawdziwa rozkosz dla pani Pawłowicz z uśmiechem pogardy nazwać opozycję „poselskim bydłem zdolnym do zbrodni”. Pomijam idiotyzm tego określenia, ale gdy się nie ma argumentów, pluje się wokół, czym popadnie. Szef Gabinetu Politycznego

premiera Suski (prywatnie en­cyklopedysta z górnej półki) wy­stąpienie Pierwszej Prezes SN Małgorzaty Gersdorf w Karls­ruhe porównał do prośby Jaru­zelskiego o interwencję w polskie sprawy. Tyle że, dodał, on prosił Związek Radziecki, a ona Niemców. I tu uwaga. Nasz ambasador za Odrą, w cywilu mąż atrapy przewodniczącej TK Julii Przyłębskiej, nakazał burmistrzowi Karlsruhe przedstawiać prof. Gersdorf jako byłą Pierwszą Prezes SN. Do porządku musiał go przywoływać niemiecki MSZ. Widać w innych kra­jach polska konstytucja wciąż cieszy się szacunkiem, u nas właśnie wyrwano z niej ostatnie kartki i oddano na makulaturę.

Mogę się jedynie łapać za głowę, do jakiego smrodu doszliśmy - sami, bez niczyjej pomocy, na własną prośbę. A tu jeszcze ten senacki znachor od polityki, Karczewski - imiennik Piotrowicza. Podczas spotkania z mieszkańcami Gdyni zadano mu pytanie, dlacze­go cały Sejm otoczony jest metalowymi barierkami.

- Żeby świry tam się nie dostawały i nie szkodziły, odpowiedział szef izby wyższej parlamentu, zwanej czasem izbą refleksji i rozwagi. Potem dowalił opozy­cji: „Sejm od dwóch i pół roku reprezentują wybrani przedstawiciele narodu. A wy nie możecie się z tym pogodzić, że przegraliście”. Panie Karczewski, to nie opozycja przegrała, tylko my wszyscy. Pan też, choć - jak mówi znane powiedzonko - mąż zawsze dowia­duje się ostatni.

Stanisław Tym

   PS A propos języka polskiego. Wśród dziennikarzy, prezenterów, komentatorów - nie mówiąc już o po­litykach - lansowana jest od pewnego czasu inna niż używana od wieków końcówka celownika licz­by mnogiej, np. wielu posłą, licznym senatorą, nie­którym żołnierzą. Zlitujcie się! Nam, starcą, bardzo to przeszkadza.

ŹRÓDŁO

Instytut Czarnej Profesury

Jedno trzeba Prawu i Sprawiedli­wości przyznać: jest pracowite, zaangażowane, niezmordowa­ne, przebiegłe i pełne inwencji, jeśli chodzi o wypieranie innych z życia publicznego i wciskanie swoich w każdą szczeli­nę. Im nie jest wszystko jedno. Małgorzata Wassermann z dumą powiedziała, że po to poszła do polityki, „żebyście z niej na zawsze odeszli”. Przynajmniej nie udawała, że ma bardziej wzniosłe cele (nie mówiąc o manierach).

   Nie mogłem więc się doczekać, kiedy wreszcie dobiorą się do wyższych uczelni, a konkretnie do czerwonej pro­fesury, która uwiła sobie gniazdka na uniwersytetach. No, i wreszcie się doczekałem. Senat wymyślił dożywotnią pracę na uczelniach dla elity sędziowskiej, dla członków Trybunału Konstytucyjnego, Sądu Najwyższego i Naczel­nego Sądu Administracyjnego. Sędziowie 65+ zamienią togi na gronostaje. Chodzi o to, żeby znaleźć więcej kan­dydatów do SN, bo chętnych brakuje (trudno się dziwić), ściągnąć naukowców do najwyższych trybunałów, żeby się zaroiły od profesorów, a w zamian nagrodzić swoich Sędziów dożywotnią synekurą. W miejsce czerwonej pro­fesury i merytokracji wprowadzi się sędziów w czarnych togach. Być może doczekamy dnia, kiedy mgr Przyłębska zostanie dożywotnią wykładowczynią uniwersytecką z widokiem na katedrę.

   Tu dygresja: Instytut Czerwonej Profesury został utwo­rzony w Rosji już w 192l r. ,a więc wkrótce po rewolucji, żeby wzmocnić wpływy komunistyczne w reakcyjnym środowisku akademickim. W pierwszej fazie instytut kształcił specjalistów na kierunkach wrażliwych, takich jak marksizm-leninizm, historia, ekonomia. Z czasem potrzebna była transfuzja czerwonych ciałek nawet na wydziały przyrodnicze i rolnictwo. Tacy uczeni jak Olga Lepieszyńska, która potrafiła ukręcić białko w moździerzu, oraz Iwan Miczurin, genetyk, twórca licznych odmian rumianych jabłuszek, spisali się na medal Lenina. Nic dziwnego, skoro wykładowcami byli m.in. Bucharin, Radek, Łunaczarski, Marchlewski, a absolwenci (wypuskniki) nie gorsi.

   W Polsce, zamiast rewolucyjnej transfuzji czarnych ciałek, uczelnie podłączone będą do kroplówek. Czyż nie czas, by wprowadzić zasadę, że członkowie senatów uczelnianych nie mogą mieć więcej niż 60 lat, a kobie­ty nawet mniej? Jak nie zechcą (tenuta im się marzy), to jeszcze jedna nowelizacja i po sprawie. Czyż wobec prawa wszyscy nie są równi? Stopniowo, biret po bire­cie, sędziowie z „dobrej zmiany” zajmować będą posady na wygodnych fotelach akademickich. Zamiast weryfi­kacji - kroplówka. 237 posad akademickich dla sędziów.

   Czerwona profesura zawyła z bólu. „Ależ to ich boli!” - piszą z satysfakcją na prawicy. Konferencja Rektorów zwróciła się do Sejmu z apelem o odrzucenie poprawki zakazującej uczelniom rozwiązywanie lub zmianę wa­runków zatrudnienia członków TK, SN i NSA. Narusza­łaby konstytucyjną zasadę autonomii uczelni - alarmują magnificencje. „Projektowana regulacja nie ma związku z zasadą niezawisłości sędziów, na którą bezzasadnie powołują się autorzy poprawki” - pisze ktoś inny. W tej ostatniej sprawie pozwolę sobie na zdanie odmienne.

Sędzia - nauczyciel akademicki, który ma zagwarantowane doży­wocie na uczelni, będzie jednak bardziej niezależny niż adiunkt lub asystent na gwizdek.

   Rzecznik praw obywatelskich dr Adam Bodnar nie przepuścił okazji, żeby bruździć: „Jak zachęcić naukow­ców do kandydowania do TK, SN i NSA? Po prostu za­gwarantować im dożywotnie zatrudnienie na uczelni, niezależnie od ocen pracowniczych. Motywacja Plus”. (Władza robi wszystko, by Bodnara wysiudać, a na jego miejsce posadzić p. Piotrowicza lub innego myśliciela. Sądzę, że na stanowisko RPO dałby się wybrać zawsze gotowy eurodeputowany Czarnecki).

   Nawet prof. Jerzy Pisuliński, dziekan Wydziału Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego (ten to ma wypustników!), uznał projekt dożywocia dla swoich za nie do przyjęcia: „Narusza zasadę równości wobec prawa, godzi w auto­nomię uczelni”. Kolejny dysydent prof. Piotr Stec, dzie­kan na Uniwersytecie Opolskim, ma liczne wątpliwości, np. czy uczelnie zechcą w ogóle takie osoby zatrudniać. Magnificencjo, proszę wyjrzeć z wieży z kości słoniowej i rozejrzeć się dookoła, co się dzieje w sądownictwie, w dyplomacji, czyż profesura ma być nietykalna? Skoń­czył się wersal.

   Prof. Michał Bilewicz, badacz w dziedzinie uprzedzeń, a w błękitnych oczach narodowców - notoryczny oszczer­ca narodu polskiego, dorzucił kilka fałszywych srebrni­ków. Jego zdaniem Senat RP (gdzie przyjęto tę poprawkę) widzi uczelnie jako „domy bezpiecznej starości dla byłych politycznych nominatów”.

   Co za chory umysł to wymyślił? - zapytał demagogicz­nie prof. Maciej Duszczyk, prorektor - UW. Jak takie pytanie mogło się w ogóle narodzić w głowie polskiego profesora? - pytam. Odpowiedź jest prosta: profesor jest specjalistą w dziedzinie integracji europejskiej, spędził dużo czasu za granicą, w Brukseli, gdzie nasiąknął tamtejszymi miazmatami, wykorzenił się i nie ogarnia, co jest grane. Na do­miar złego był doradcą Tuska! Niby Mateusz Morawiecki też był doradcą, ale się nie zaciągał, nie dał się zainfekować.

Odpowiedź na pytanie o umysł wnioskodawcy znajduje­my w organie Michnika, który nieustannie węszy, knu­je i intryguje. A. Kondzińska i J. Suchecka piszą: poprawkę zgłosił senator Marek Martynowski, szef koła senatorów PiS. Nie zasiada w komisji nauki, ale wśród senatorów pil­nuje, by izba wyższa głosowała zgodnie z wolą partii. Nic nie mówi, ale działa. Poprawkę zgłosił jedynie do proto­kołu, nie występując, nie uzasadniając. Dlatego na posie­dzeniu plenarnym komisji żaden z senatorów o poprawce nie słyszał. Dowiedzieli się o niej dopiero na posiedzeniu komisji . - To taka pisowska wrzutka, która moim zdaniem zaskoczyła też ministra Gowina - uważa Senator Piotr Wach (PO). Sejm tę wrzutkę zaakceptował - trudno sobie wyobrazić, że odrzucamy w Sejmie to, co przegłosowali nasi senatorowie - mówił przedtem jeden z posłów PiS.

   237 dożywotnich etatów to niezły fundament pod In­stytut Czarnej Profesury.

Daniel Passent

ŹRÓDŁO

Liczy się nastrój

Odkąd w dzieciństwie tata zaraził mnie miłoś­cią do „Hrabiego Monte Christo” Aleksan­dra Dumasa, co kilka lat wracam do smutnych przypadków Edmunda Dantesa. Zwykle czytam końców­kę (dobre trzysta stron!), czyli epicki opis okrutnej zemsty hrabiego na niegodziwcach, którzy zniszczyli mu życie.

   Uwielbiam motyw zemsty w wielkich narracjach i mimo upływu lat, mimo setek przyswojonych utworów nadal uważam, że zemsta Edmunda Dantesa - hrabiego Monte Christo - to dzieło doskonałe pod każdym względem. Zwa­żywszy, że ostatnio myśli me krążyły wokół kar, jakie przy­szła praworządna Rzeczpospolita powinna wymierzyć prokuratorowi Piotrowiczowi i podobnym mu niszczycie­lom polskiej demokracji, pomyślałem, że zajrzę ponownie do dwóch opasłych tomów, by odświeżyć wiedzę, jak radził sobie z tematem Monte Christo. W końcu jedna z trzech kanalii, których intrygi wtrąciły biednego Edmunda do lo­chów twierdzy If, to pan de Villefort, zastępca prokura­tora królewskiego, karierowicz i oportunista doskonały. A sam już nie wiem, czy Monte Christo straszniej odpłaca się jemu, czy też hrabiemu de Morcerf, który jeszcze jako rybak Fernard, z zazdrości o piękną Mercedes zakochaną w Edmundzie, przyczynił się do nieszczęść młodzieńca.

   Być może prokurator Piotrowicz umknie sprawiedli­wości, znajdując azyl na Białorusi, w Rosji bądź w Uzbe­kistanie, pożyjemy, zobaczymy, albo jak to w Polsce - nic mu się nie stanie i niczym Kiszczak czy Urban spokojnie będzie dożywać swych dni, chichocząc pod wąsem z całe­go zła, które wyrządził za PRL i PiS. Nie zmienia to faktu, że gdy sięgnąłem po drugi tom „Hrabiego”, by szczegóły zemsty zgłębiać, przemknęła przez głowę myśl szybka jak PiS-owskie ścieżki prawne, że czemu by nie zajrzeć na sam początek epopei, przypomnieć sobie dokładnie szczęście młodego Edmunda, wszystkie piękne perspektywy, które właśnie się przed nim otwierały, z małżeństwem z zachwy­cającą Katalonką Mercedes Herrerą na czele, by tym moc­niej docenić skalę dramatu i chęć odpłaty.

   I jakoś tak, nie wiedzieć kiedy, nie wiedzieć jak, pomi­jając normalną pracę, pochłonąłem tysiąc gęsto zadruko­wanych stron w kilka nocy. Biorąc pod uwagę, że „Monte Christo” i tak znałem na pamięć, w dodatku mam pełno zaległych lektur i spraw, to jeżeli moja ostatnia przygoda z Aleksandrem Dumasem nie jest totalnym marnowaniem czasu, to co nim jest?

   Kilka dni po zakończeniu lektury oglądałem sobie na wyrywki odcinki „Comedians in Cars Getting Coffee”, w których legendarny amerykański komik, współtwór­ca „Kronik Seinfelda” Jerry Seinfeld zabiera na kawę lub lunch kolegów po fachu. Akurat trafiłem na przejażdż­kę z Larrym Davidem, moim prywatnym królem komedii w kategorii open, współautorem „Kronik Seinfelda” i twór­cą genialnego sitcomu „Pohamuj entuzjazm”, którego nie­mal każdy krótki odcinek musiałem zatrzymywać w dwóch trzecich, zażenowany kolejną awanturą prowokowaną do­brymi bądź złymi intencjami głównego bohatera.

   No i starzy przyjaciele sobie dyskutują, czy Larry jest bardziej „podekscytowany” przejażdżką, czy też „nie może się doczekać”, rozmowa jest pyszna i kompletnie bezsen­sowna, aż Seinfeld komentuje: „Nie wiem, jak udaje nam się pracować. Jesteśmy mistrzami marnowania czasu”. Po czym rozmowa schodzi na to, że była żona Larry’ego uzna­ła, że ich małżeństwo się skończyło, „bo już nawet nie pijemy razem kawy”. A chodziło o to, że David zamienił kawę na herbatę. „Ale przecież mam coś w kubku. Sączę ten na­pój. On paruje. O co ci chodzi?”. I tu Seinfeld przyznaje de­likatnie rację byłej żonie: „Idziemy do lodziarni. Ja biorę rożek, a ty sałatkę. To jest różnica. I to, i to jest jedzeniem. Ale liczy się nastrój. Nie wiemy, od czego zależy nastrój. Wiemy, że jest, kiedy go czujemy”.

   Z moim o niespełna trzy lata młodszym przyjacielem Maxem Łubieńskim regularnie wracamy do planu mega imprezy, którą zrobimy na wspólne stulecie. Czyli kiedy będę miał mniej więcej 51,5 a on 48,5. To proste. Ale kie­dy dokładnie wypada ten dzień? Staraliśmy się liczyć, szło nam średnio, ale zawsze stanowiło świetny punkt startowy do dyskusji na każdy temat. Często toczyliśmy je w loka­lach, w których spędzaliśmy tyle czasu, że obsługa włącza­ła się z pomocą rachunkową, w efekcie dzieląc się swoimi opowieściami. Nadal chyba niczego konkretnego nie usta­liliśmy, jednak trzy rzeczy są pewne:

   * daleko nam do Davida i Seinfelda, ale przynajmniej w dziedzinie marnowania czasu możemy rywalizować;

   * liczy się nastrój;

   * Piotrowicz powinien czytać „Hrabiego Monte Christo”.

Marcin Meller

ŹRÓDŁO

Jako i my nie odpuszczamy

Nie słyszałem nigdy z ust polskiego prezydenta i popierającej go partii, czy i jakie grzechy wobec Ukraińców mają na sumieniu Polacy.

Tegoroczna, 75. rocznica tragedii wołyńskiej upłynęła w atmosferze wzajemnych oskarżeń, wezwań do „stanięcia w prawdzie” i niechęci do dialogu. Prezydent Duda i prezydent Poroszenko wyraźnie rozminęli się, gdyż w tym samym czasie pierwszy składał kwiaty na grobach Polaków zamordowanych przez UPA na Ukrainie, a drugi - na grobach Ukraińców zamordowanych przez AK na ziemiach polskich. Prezydent Duda powiązał w swym wystąpieniu przebaczenie z przyznaniem się do winy, a prezydent Poroszenko zaproponował znaną formułę „przebaczamy i prosimy o przebaczenie”. Oczywiście odpuścić można tylko grzechy wyznane - i tu Duda ma rację - nie słyszałem jednak nigdy z ust polskiego prezydenta i popierającej go partii, czy i jakie grzechy wobec Ukraińców mają na sumieniu Polacy.

I nie chodzi mi tu bynajmniej o wspomniane już okrutne akcje odwetowe Armii Krajowej czy akcję Wisła - bo te działy się już po zbrodniach UPA na polskich mieszkańcach Wołynia - ale o to, co działo się przedtem, jeszcze w II Rzeczpospolitej, i co, niestety, bardzo wzmocniło ukraińskich nacjonalistów i ułatwiło im realizację zbrodniczych planów w czasie wojny. Historycznie jest to dobrze znane i opisane, ale w świadomości społecznej istnieje mit o dobrym państwie polskim i niewdzięcznych Ukraińcach. Pozwolę sobie zatem przytoczyć kilka faktów, które - delikatnie mówiąc - tezy tej nie potwierdzają.

Wciągu dwudziestolecia międzywojennego władze co pewien czas przeprowadzały akcje pacyfikacyjne motywowane chęcią zwalczania ukraińskich organizacji nacjonalistycznych, ale w praktyce stosujące brutalną odpowiedzialność zbiorową. Permanentnie burzono i odbierano cerkwie. W latach 1924-29 tylko na terenie Chełmszczyzny i Południowego Podlasia zamknięto, spalono i rozebrano 148 cerkwi, a 165 zamieniono na kościoły rzymskokatolickie. W 1930 r. przeprowadzono wielką akcję pacyfikacyjną w Małopolsce Wschodniej: niszczono budynki mieszkalne i mienie ruchome, bito ludzi, publicznie wymierzano karę chłosty (!), zamknięto pięć szkół ukraińskich, na wsie nakładano kontrybucje, aresztowano posłów na Sejm z ramienia legalnej, umiarkowanej partii ukraińskiej UNDO. W 1935 r. rozpoczęto swego rodzaju czystkę etniczną: usuwano Ukraińców ze służby leśnej, poczty, komunikacji, łączności i innych instytucji publicznych, jednocześnie dokonując przymusowego nawracania na katolicyzm.

   Po śmierci Piłsudskiego w 1937 r, rządząca sanacja bardzo zbliżyła się poglądami do endecji. To wtedy wprowadzono obowiązkowe getta ławkowe dla studentów pochodzenia żydowskiego i przystąpiono do całkowitego oczyszczania szkolnictwa wyższego z osób narodowości żydowskiej.

Tendencja ta znalazła swój wyraz także w odniesieniu do Ukraińców. Ponownie zaczęto burzyć cerkwie (zniszczono ich 128), przymusowo, szantażem i zastraszaniem „nawracano” na katolicyzm. Działania te objęły tym razem Wołyń, co spowodowało, że w tym regionie - w którym nacjonalistyczne organizacje ukraińskie były stosunkowo słabe - nastąpił silny wzrost nastrojów antypolskich i poparcia dla tych organizacji.

I tak krok po kroku państwo polskie rozstawiało beczki z prochem na wschodzie Rzeczpospolitej. Maria Dąbrowska tak pisała o tej akcji: „Biedny Wołyń! Wojsko w roli polskich Krzyżaków, nawracających z prawosławia na katolicyzm. Moralnie - ohyda, politycznie - kliniczna głupota, błąd, za który Polska ciężko płacić będzie”. Prorocze słowa!

Mamy więc i my za co przepraszać. Uczciwe pokazywanie tych faktów z pewnością ułatwiłoby dialog polsko-ukraiński. Kiedyś byliśmy nawet całkiem blisko porozumienia. W 2003 r., w 60. rocznicę Wołynia, zwróciłem się jako marszałek Sejmu do przewodniczącego ukraińskiej Rady Najwyższej Wołodymyra Łytwyna z propozycją opracowania wspólnej, jednobrzmiącej deklaracji i przyjęcia jej tego samego dnia przez oba parlamenty. Wydawało się to niemożliwe, a jednak 10 lipca 2003 r. stało się faktem! W tekście znalazły się tak ważne sformułowania, jak np. „tragedia Polaków mordowanych i wypędzanych przez zbrojne formacje ukraińskie”, „nie może być usprawiedliwienia dla terroru, przemocy i okrucieństwa” czy „Polacy i Ukraińcy powinni poznawać prawdę”. W oparciu o takie tezy porozumienie wydawało się więc całkiem możliwe. A dziś? No cóż, parafrazując Dantego: „porzućcie wszelką nadzieję, wy, którzy o tym myślicie”. Dopóki polską politykę wobec Ukrainy będzie kształtować współczesna endecja, czyli PiS, oraz ks. Isakowicz-Zaleski wraz z IPN, będzie jak dotychczas albo jeszcze gorzej.

PiS skroił „pod siebie” ordynację wyborczą do europarlamentu. Sęk w tym, że w tej kwestii obowiązuje prawo wspólnotowe i żaden kraj nie może robić ot tak, co chce. Zgodnie z decyzją Rady Europejskiej z 2002 r. wszystkie państwa członkowskie muszą stoso­wać system oparty na zasadzie proporcjonalnej reprezentacji, przy czym państwo członkowskie może ustalić minimalny próg przy­działu mandatów, ale nie wyższy niż 5 proc. Nasza dotychczasowa ordynacja spełniała te warunki. Każda partia, która w wyborach uzyskała więcej niż 5 proc. głosów w całym kraju, miała gwaran­cję uzyskania kilku mandatów. Nowa ordynacja, zgodnie z którą mandaty przydzielane będą w każdym z 13 okręgów wyborczych

z osobna, sprawia, że nawet 10-proc. poparcie nie daje gwarancji uzyskania mandatu, a poparcie 5-8-proc. gwarantuje, że mandatu nie będzie! Jest to jawnie sprzeczne z decyzją Rady. Zamiast więc narzekać i biadolić, jaki to PiS jest podły (choć jest), radzę przy­gotować skargę do Trybunału Sprawiedliwości na łamanie prawa wspólnotowego, a niezależnie od tego, na wszelki wypadek, zaraz po wyborach samorządowych przystąpić do rozmów nad stworze­niem przez demokratyczną opozycję w przyszłorocznych wyborach do europarlamentu wspólnej listy europejskiej.

Komisja śledcza ds. Amber Gold. Dialog między posłem Kow­nackim (dawnym zastępcą Macierewicza w MON) i byłym mini­strem Rostowskim:

   K.: „Czy był Pan na początku lat 90. w Rosji?"

   R.: „Tak, doradzałem wicepremierowi Gajdarowi".

   K.: „Czy bywał Pan w Petersburgu?"

   R.: „Tak, raz".

   K.: „A czy w tym czasie był tam także pan Putin?"

   Niestety, Rostowski nie wiedział. Potrzebna będzie zatem nowa komisja śledcza, najlepiej w składzie: Kownacki, Pięta, Pawłowicz.

Marek Borowski

ŹRÓDŁO